Dyzartria i jej przyczyn: jak leczyć i zapobiegać zaburzeniom mowy?

Dyzartria to zaburzenie, które powoduje trudności w mówieniu, rozumieniu mowy, oddychaniu i wpływa na odruchy połykania. Dyzartria może być spowodowana uszkodzeniem mózgu czy chorobą Parkinsona. Omówimy, czym jest dyzartria oraz jak można ją leczyć i jej zapobiegać.

Osoba z dyzartrią może doświadczać problemów z wymawianiem słów, niewyraźną mową lub chrapliwym głosem. Może również występować problem z kontrolowaniem mięśni wokół ust, języka i gardła. Dyzartria może więc utrudniać mówienie lub rozumienie tego, co mówi dana osoba. Przyczyny dyzartrii są liczne i zróżnicowane. Dostępne są jednak metody leczenia osób z dyzartrią, które pomagają odzyskać zdolność mówienia.

Czym jest dyzartria?

 

Dyzartria to zaburzenie mechanizmu mowy, które utrudnia wydawanie dźwięków mowy. Jest spowodowana uszkodzeniem mózgu lub mięśni używanych w mowie.

Zaburzenia mowy dzielą się na trzy główne kategorie: dyzartria, afazja i apraksja. Te zaburzenia poznawcze mogą wystąpić po urazie mózgu, udarze, lub z powodu innych chorób neurologicznych.

Dyzartria: Osoba z tym problemem może doświadczać niewyraźnej mowy z powodu ograniczonego ruchu szczęki, języka i warg. Mogą również występować zmiany w wysokości dźwięku lub jakości głosu.

Afazja: Osoba może doświadczać trudności w wyrażaniu siebie lub trudności w rozumieniu innych. Istnieją dwa rodzaje afazji: receptywna i ekspresyjna. Afazja receptywna występuje, gdy występują trudności w zrozumieniu języka, natomiast afazja ekspresyjna pojawia się, gdy występują trudności w produkowaniu języka.

Apraksja: Osoby z apraksją wiedzą, co chcą powiedzieć, ale doświadczają trudności ze złożoną neurologiczną koordynacją ruchów mięśni potrzebnych do wypowiedzenia poszczególnych dźwięków mowy. Osoby te mają trudności z wytwarzaniem i naśladowaniem dźwięków mowy. Błędy mogą obejmować zniekształcenia dźwięków, pominięcia i zastąpienia.

Jakie są rodzaje dyzartrii?

 

Istnieją różne rodzaje dyzartrii. Klasyfikacja zależy od objawów lub przyczyn leżących u podstaw. Obejmuje ona następujące rodzaje:

 

  • Dyzartria mieszana – jest najczęstszym rodzajem dyzartrii. Pacjent ma problemy zarówno z artykulacją, jak i prozodią,
  • Dyzartria spastyczna – jest spowodowana uszkodzeniem neuronów ruchowych odpowiedzialnych za kontrolę ruchu mięśni. Pacjent może mieć trudności z kontrolowaniem języka i ust, co może prowadzić do niewyraźnej mowy i ślinienia się,
  • Dyzartria ataktyczna – jest spowodowana uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego, który obejmuje pień mózgu, móżdżek lub korę mózgową. Pacjenci z dyzartrią ataktyczną będą mieli problemy z mówieniem w rytmicznym wzorcu i często będą brzmieć tak, jakby się jąkali,
  • Dyzartria hipokinetyczna – to rodzaj dyzartrii, w której występuje osłabienie i spowolnienie mięśni. Dyzartria hipokinetyczna może być spowodowana uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego, obwodowego układu nerwowego lub połączenia nerwowo-mięśniowego.

Jakie są przyczyny dyzartrii?

 

Dyzartria to zaburzenie mowy, które może być spowodowane problemami neurologicznymi lub mięśniowymi. Może więc być spowodowana udarem, chorobą Parkinsona lub stwardnieniem zanikowym bocznym (ALS). To nie tylko zaburzenie mowy, ale także problem motoryczny. Problemem są mięśnie jamy ustnej i gardła, utrudniając wyraźne mówienie i wydawanie określonych dźwięków.

Najczęstsze przyczyny dyzartrii u dorosłych to:

  • Uraz krtani (skrzynka głosowa),
  • Schorzenia neurologiczne, takie jak choroba Parkinsona i stwardnienie rozsiane,
  • Choroby mięśni, takie jak dystrofia mięśniowa i miastenia gravis.

Objawy dyzartrii mogą się różnić w zależności od osoby. Możemy wymienić:

  • powolne mówienie,
  • niewyraźna mowa,
  • niezdolność do głośnego mówienia,
  • nierówny rytm mowy,
  • trudności w poruszaniu mięśniami twarzy lub językiem,
  • szybkie mówienie, które trudno zrozumieć.

Jak leczyć dyzartrię?

 

Leczenie dyzartrii zależy od przyczyny zaburzenia i może obejmować terapię mowy lub zabieg chirurgiczny. Zapobieganie dyzartrii obejmuje takie praktyki, jak unikanie zadań wymagających nadmiernego używania głosu lub powtarzalnych ruchów ustami i językiem.

Dostępnych jest wiele metod leczenia dyzartrii, w tym fizjoterapia i terapia zajęciowa. Jednym z zabiegów jest Lee Silverman Voice Treatment (LSVT). Zabieg ten pomaga w produkcji mowy i jakości głosu. Inną terapią dostępną dla osób z dyzartrią jest Cued Speech. Cued Speech używa kształtów dłoni, aby pokazać, co dana osoba chce powiedzieć, bez użycia jakichkolwiek słów. Możliwości leczenia dyzartrii zależą od przyczyny, nasilenia i rodzaju. W większości przypadków dyzartrię można leczyć terapią głosu, aby poprawić wzorce mowy i zwiększyć koordynację mięśni.

Polaryzacja mózgu w odpowiednich punktach również może umożliwiać poprawę odruchów połykania i oddychania. Podstawą jest regularność i intensywność zabiegów (co najmniej 14 paneli lub 3 całe i 7 jedynie możliwych cykli panelowych).

W trakcie polaryzacji mózgu uczymy pacjentów dyzartrycznych komunikacji alternatywnej na Cyber Oku i innych systemach alternatywnej komunikacji, którymi dysponujemy.

Najlepszym sposobem zapobiegania lub leczenia dyzartrii jest terapia mowy. Logopedzi pracują z pacjentami, aby nauczyć ich kontrolowania mięśni twarzy i gardła, aby mogli mówić wyraźniej.

od 25 czerwca do 6 lipca 2024 r.

Turnus dla dziecidorosłych nad morzem w Hotel Gryf Miedzywodzie

od 17 do 28 sierpnia 2024 r.

Turnus dla dziecidorosłych nad morzem w Hotel Gryf Miedzywodzie

Masz pytania?
Napisz do nas

Afa-Med Centrum Neurorehabilitacji

Nasze oddziały:

  • Warszawa Bialołęka ul. Brzeziny 8 C – Zadzwoń i umów wizytę +48 516 133 423
  • Łódź – ul. Zawiszy Czarnego 10
  • Poznań – ul. Miedzyborska 33A
  • Wrocław  adres podamy niebawem, zapraszamy do rejestracji

Rejestracja: 8:00-18:00 codziennie

dr n. med. i n. o zdr. Twardochleb Zofia - tel. +48 516 133 423,

dr n. med. i n. o zdr. Szczepańska Marta - tel. +48 510 263 976,

e-mailz.twardochleb@wp.pl

5/5 - (6 oceniło)